Η ανάπτυξη των υπερπροσωπικών δυνάμεων των εφήβων στο ψυχόδραμα

Πώς μια δολοφονία ενός νέου επηρεάζει έναν έφηβο και μια έφηβη; Με ποιους το συζητάει, τι μηνύματα λαμβάνει από τον κοινωνικό του περίγυρο και πώς αισθάνεται; Πώς συνδέεται και ενεργοποιεί τις δυνάμεις του; 

Μια εκ των συμμετεχουσών της ομάδας εφήβων “Συνάντηση” μοιράζεται με την ομάδα ότι η είδηση της δολοφονίας του Άλκη Καμπανού την έχει φοβήσει. Παρόλα αυτά οι ερωτήσεις μου τη βοηθούν να αναγνωρίσει ότι είναι κινητοποιημένη προς την κατεύθυνση της δράσης, καθώς η ίδια με αφορμή αυτή τη δολοφονία έχει ήδη σκεφτεί ότι της αναλογεί κοινωνικά να συμβάλλει στην πρόληψη της βίας. Μοιράζεται με την ομάδα πως θα μπορούσε να προτείνει μια ιδέα για δράση κοινωνικής ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης, όμως διστάζει να εκτεθεί στο σχολικό συμβούλιο και έχει αποφασίσει να πει την ιδέα της σε κάποιον τρίτο προκειμένου να το προτέινει εκείνος/η. 

Η ομάδα αναλαμβάνει να της δώσει τη δυνατότητα να δοκιμάσει τον εαυτό της και να τοποθετηθεί δημόσια για πρώτη φορά στην ψυχοδραματική σκηνή, σε μια σκηνή υπερβατικής πραγματικότητας. Στο πλαίσιο της ψυχοδραματικής δράσης, αλλάζει ρόλους με άλλα παιδιά του σχολείου που είναι παρόντα στο συμβούλιο και ενσαρκώνονται από την ομάδα. Η αλλαγή ρόλων και η συνέντευξη σε αυτούς τη βοηθά να διερευνήσει την εικόνα που έχουν οι άλλοι γι’ αυτή, το ενδιαφέρον που είναι πρόθυμοι να δείξουν σε όσα πρόκειται να πει, καθώς και άλλες παραμέτρους που επηρεάζουν το πώς η ίδια αισθάνεται στην προοπτική της έκθεσης.

Η δράση ολοκληρώνεται με την ίδια στο ρόλο του εαυτού της να μιλά στο συμβούλιο του σχολείου της για πρώτη φορά, έχοντας δίπλα μια συμμαθήτριά της που εμπιστεύεται και θεωρεί αρκετά δυναμική, η οποία την υποστηρίζει με την παρουσία της.  

“Τελικά δεν ήταν τόσο δύσκολο, το φανταζόμουν πιο τρομακτικό. Πιστεύω ότι μπορώ στ’ αλήθεια να το κάνω”, είπε στο τέλος. 

Η ομάδα μοιράστηκε μαζί της ότι την ένιωσαν πολύ δυναμική και θαρραλέα, ενώ αρκετά μέλη είπαν ότι και γι’ αυτούς θα ήταν πρόκληση να παρουσιάσουν μια ιδέα τους σε κοινό, και ιδιαίτερα σε κοινό ομοτίμων. Η ιδέα της τους άρεσε και τη θεώρησαν ευρηματική.

Η ψυχοδραματική ομάδα “Συνάντηση” υποστηρίζει τους εφήβους να ανακαλύψουν τον υπό διαμόρφωση ενήλικο εαυτό τους, τη σχέση τους με τους άλλους και τον κόσμο, με πρωταρχικό στόχο να ενδυναμώσει και να βοηθήσει τους συμμετέχοντες/ουσες να αναγνωρίσουν και να συνδεθούν με τις δυνάμεις τους. Είναι γεγονός ότι για πολλούς παραμένει ευκολότερο να αναγνωρίζουν τις δυνάμεις των άλλων, αδυνατώντας να εντοπίσουν τις δικές τους. Η ομάδα αποτελεί ένα ζωτικό χώρο ενίσχυσης της αυτοεκτίμησης και της δυνατότητας σύνδεσης των μελών με τις ποιότητες του εαυτού τους.

Η ψυχοδραματική δράση που παρουσιάζεται εδώ με την έφηβη να αναλαμβάνει ενεργό κοινωνικό ρόλο στο πλαίσιο του σχολικού της συμβουλίου, αφορά στην ανάπτυξη των υπερπροσωπικών δυνάμεων [1] που τα παιδιά αναπτύσσουν σε αυτή τη φάση της ζωής τους. Το αίτημα της συμμετέχουσας συνδέεται με ένα ζήτημα που η ίδια νιώθει ότι ξεπερνά τον εαυτό της, την ίδια στιγμή που στο παρόν ορίζει το νόημα που η ίδια προσδίδει στη ζωή της.

[1] Cossa, M. (2006). Rebels with a cause, Jessica Kingsley Publishers London and Philadelphia, σελ. 56.